Oryantasyon Eğitim Süreci ve Etkileri

Hangi sektörde olursa olsun işe yeni alınan bir çalışan için başladığı ilk gün, çalışma hayatı boyunca önemli bir yere sahip olmuştur. İşyeri bu yeni çalışanını ilk günkü karşılaması ile kazanabileceği gibi, kaybedebilir de. Söz konusu çalışanın kazanılması için en önemli etken, sistemli bir şekilde yeni iş çevresiyle tanıştırılmasını ve bu çevreye adaptasyonunu da içeren bir oryantasyon eğitimi ile mümkün olabilmektedir. Oryantasyon, Fransızca kökenli olup, orientation kelimesinin Türkçe söylenişidir. Sözlükte  yönelme; çevre şartlarına uydurma veya uyma, alışma; yeni bir çevreye alıştırma programı, anlamına gelmektedir. Oryantasyon eğitimi sadece işe yeni başlayanlara değil şirket bünyesinde yer değişikliği yapılan çalışanlara da yeni yerine alışma aşamasında uygulanabilmektedir.

Peki, Oryantasyon eğitimi genel anlamda neler içermelidir. İşe başlayan personele ayak üstü şirketle ilgili birkaç bilgi verildikten sonra çalışacağı yerin gösterilmesi ile oryantasyon eğitimi tamamlanır mı? Ya da işe başlayacak olan personel gelmeden evvel dersine çalışmış, hem şirket hem de yapılacak iş hakkında tüm bilgilere sahip olabilmesi mümkün mü?

Sistemli bir oryantasyon eğitim programının iki aşamada tamamlanması uygun olan yoldur. Birinci aşama olan bilgilendirme aşamasında mini bir kitapçık oluşturulması ve işbaşı yapan personele ilk gün teslim edilmesi sürecin planlı ilerlemesine yardımcı olacaktır. Bu kitapçık içerisinde ilk olarak şirketin tarihçesinden başlayarak, organizasyon yapısı, yöneticilerin isimleri, üretilen mal/hizmet konularında detaylı bilgiler, çalışma saatleri, disiplin sistemi gibi konuları içeren şirketin genel bir tanıtımı yapılmalıdır. Daha sonra çalışanın ücretinin nasıl ve ne zaman ödeneceği, çalışma saatleri, fazla mesai, mola saatleri, yemek, servis, sigorta gibi personele sağlanacak olanakların açıklamasının yapılması oldukça faydalı olacaktır.

Bütün bu ilk bilgilendirme aşamasından sonra belirlenecek eğitici eşliğinde ( ilk amir yada işi bilen yetkin bir çalışan) ikinci aşamaya çalışacağı bölüm ve kişilerle ilgili bilgi sahibi olacağı teknik aşamaya geçilir. Burada yapılacak olan görev detaylı anlatılır, soru cevap şeklinde devam edilir, bir süre sonra işle ilgili pratik uygulamalar gösterilir. Bir oryantasyon eğitim sürecinin ne kadar süreceği yapılan işe göre değişiklik göstermekle birlikte 2 hafta ile 6 ay arasında gerçekleşmektedir.

Personelin işe alınması, bu işi öğrenmesi ve işi yapar duruma gelmesi, işletme için hem maddi hem de zaman açısından bir maliyet oluşturmaktadır. Başarısız bir oryantasyon sürecinde personelin kaybedilmesi, bu süreçlerin yeniden yaşanmasına neden olacak ve buda işletmeye ekstra maliyet oluşturacaktır. Uygulanacak verimli oryantasyon eğitimi sayesinde ; işyerindeki ilk imajın çalışanın gözünde olumlu olması, personelde verimli olma isteğinin belirmesi, kendine güven ve ait olma duygusunun oluşması sağlanabilir. Bununla birlikte yeni işe başlayan personelin belirsizlik ve bilgisizlikten doğan şikâyetlerinin önlenmesi, işletme içerisinde olumlu tavırlar sergilemesine ve işini severek yapmasına neden olacaktır. Sonuç itibariyle şunu söyleyebiliriz ki ; Oryantasyon gerçekten personel verimliliğinde ilk ve en büyük adımdır. Personel ilk günkü karşılaşacakları ile kazanılabilir de , kaybedilebilir de.